Rydym ni yma i Rhoi sicrwydd, Egluro a Ysbrydoli
Yr Archwilydd Cyffredinol yw archwilydd allanol statudol y rhan fwyaf o sector cyhoeddus Cymru
Gallwn ddarparu arf unigryw i gyrff cyhoeddus eraill i'w helpu i wella
Mae ein cyfrifon yn cael eu harchwilio gan gwmni annibynnol a benodir gan Senedd Cymru
Darganfyddwch fwy am ein tîm Arwain Gweithredol, Cyfarwyddwyr ac Aelodau'r Bwrdd
Mae'r adran hon yn nodi sut y gallwch ofyn am wybodaeth gennym ac yn rhoi rhai dolenni uniongyrchol i wybodaeth sydd o fudd cyhoeddus ehangach
Llywodraethu a goruchwyliaeth yn Archwilio Cymru
Gweler ein hymgynghoriadau presennol a blaenorol
Rydym yn gweithio i sicrhau pobl Cymru bod arian cyhoeddus yn cael ei reoli'n dda a grymuso'r sector cyhoeddus yng Nghymru i wella.
Edrychwch ar ein gwaith o amgylch y pandemig COVID-19
Mae gan y Gwasanaethau Archwilio gyrhaeddiad o dros 800 o gyrff cyhoeddus ledled Cymru sy'n ymdrin ag archwilio ariannol a pherfformiad
Cael mynediad at yr holl adnoddau o'n digwyddiadau dysgu a rennir
Mae cael rhaglen archwilio strategol, deinamig ac o ansawdd uchel yn ffocws allweddol i'n strategaeth
Rydym yn gweithio gydag eraill o bob rhan o'r sector cyhoeddus yng Nghymru a thu hwnt
Mae'r MTG yn paru data ar draws sefydliadau a systemau i helpu cyrff cyhoeddus i nodi twyll a gordaliadau
Gweld ein newyddion diweddaraf, blogiau, digwyddiadau a mwy
Darganfyddwch y newyddion diweddaraf
Mynediad i'n hoffer data a'n ffynonellau data defnyddiol
Gwyliwch ein fideos ar ein sianel YouTube
Mae ein digwyddiadau'n dod ag unigolion o bob rhan o'r sector cyhoeddus yng Nghymru at ei gilydd
Mynediad at yr holl adnoddau o'n digwyddiadau rhannu dysgu
Rydym wedi gosod ReadSpeaker webReader, sy'n caniatáu i ymwelwyr drosi cynnwys ar-lein yn sain ar unwaith ar ein gwefan.
Cliciwch ar yr eicon uchod i roi cynnig arni, a manteisiwch ar yr ystod lawn o nodweddion defnyddiol Darllenyddwe trwy glicio ar y ddolen isod.
Gwefan Readspeaker
Mae'r datganiad hygyrchedd hwn yn berthnasol i www.archwilio.cymru. Mae'r wefan hon yn cael ei rhedeg gan Archwilio Cymru. Rydym am i gynifer o bobl â phosibl allu defnyddio'r wefan hon.
Gweld datganiad hygyrchedd
Rydym bob amser yn ceisio gwella hygyrchedd y wefan hon. Os byddwch yn dod o hyd i unrhyw broblemau nad ydynt wedi'u rhestru ar y dudalen hon neu'n credu nad ydym yn bodloni gofynion hygyrchedd, cysylltwch â:
post@archwilio.cymru
Darganfuwyd gwariant anghyfreithlon a threfniadau llywodraethu annigonol yng Nghynghorau Cymuned Llanarmon, Magwyr gyda Gwndy, Llanpumsaint a Sili Larnog yng Nghymru
Mae diffygion sylweddol o ran rheolaeth ariannol a threfniadau llywodraethu mewnol mewn pedwar cyngor wedi arwain at wariant anghyfreithlon yn un o'r cynghorau, o dros £86,000, a chostau archwilio uwch, yn ôl adroddiadau er budd y cyhoedd a gyhoeddwyd heddiw gan Archwilydd Cyffredinol Cymru.
Mae gwendidau systemig o ran llywodraethu a rheolaeth fewnol yng Nghyngor Cymuned Llanarmon. Canfu ein harchwiliad fod y Cyngor wedi gweithredu'n anghyfreithlon wrth benodi ei Glerc/Swyddog Ariannol Cyfrifol, cyfethol aelodau, dyfarnu grantiau a chontractio ar gyfer cyflenwi gwasanaethau. Gwnaethom nodi hefyd fod y Cyngor wedi methu â chydymffurfio â gofynion deddfwriaethol amrywiol gan gynnwys y rhai sy'n ymwneud â pharatoi, cymeradwyo a chyflwyno ei gyfrifon blynyddol ar gyfer yr archwiliad.
Yn ystod 2018, roedd y ffaith bod perthynas yr aelodau a’i gilydd wedi chwerwi yng Nghyngor Cymuned Magwyr a Gwndy effeithio ar sut yr oedd yn gweithredu ei fusnes, ym maes gwneud penderfyniadau, rheolaeth ariannol a rheolaeth fewnol. Methodd y Cyngor â dilyn ei reolau gwasanaethau caffael mewnol ei hun gan arwain at wariant anghyfreithlon o dros £62,793, ac mae ei brosesau ar gyfer penodi staff yn wael gan arwain at wariant anghyfreithlon o £22,337.
Er bod y gofynion ar gyfer y cyfrifon blynyddol a'r archwiliad yr un fath ar gyfer pob cyngor cymuned ledled Cymru, mae Cyngor Cymuned Llanpumsaint wedi methu â chyflwyno cyfrifon blynyddol i'w harchwilio. Mae'r diffyg cydymffurfio hwn yn cynnwys Clerc y Cyngor yn gwrthod cyflawni ei gyfrifoldebau a rhwystro'r broses archwilio. O ganlyniad, mae cost yr archwiliad wedi cynyddu'n sylweddol.
Mae gan Gyngor Cymuned Sili a Larnog hanes hir o wrthdaro rhwng aelodau ac mae'n ymddangos ei fod bellach yn gamweithredol. Yn ystod 2018-19, methodd y Cyngor â chymryd camau digonol i fodloni ei hun bod ei drefniadau llywodraethu yn effeithiol.
Mae'r adroddiadau'n gwneud nifer o argymhellion i'r cynghorau, gan gynnwys adolygu:
Dim ond rhai o'r problemau mewn pedwar cyngor cymuned yr wyf wedi dod o hyd iddynt yw’r diffygion sylweddol mewn llywodraethu, rheolaeth ariannol, tryloywder archwilio a threfniadau annigonol i sicrhau gwerth am arian. Mae’r materion hyn yn tynnu sylw at wendidau difrifol yn y Cynghorau Cymuned, yn tanseilio ffydd y cyhoedd ac wedi arwain at wastraff arian cyhoeddus. Galwaf ar bob cyngor Tref a Chymuned i gymryd sylw a dysgu o'r gwersi pwysig yn yr adroddiadau hyn fel bod cymunedau yng Nghymru yn cael y gwasanaethau a'r sicrwydd y maen nhw yn briodol yn eu haeddu.