Nid yw Amgueddfa Cymru wedi gallu dangos iddi weithredu er ei budd pennaf fel elusen na bod y setliad yn rhoi gwerth am arian cyhoeddus.

Cafodd anghydfod cyflogaeth a oedd yn ymwneud â Chyn-Gyfarwyddwr Cyffredinol a Chyn-Lywydd Amgueddfa Cymru ei ddatrys trwy gytundeb setlo ar gyfer y Cyn-Gyfarwyddwr Cyffredinol. Mae cost bosibl y cytundeb yn fwy na £325,000, gyda chostau cyfreithiol a chostau eraill cysylltiedig yn gyfanswm o £420,000 arall. Cafodd yr anghydfod ei hwyhau’n ddiangen gan ddiffygion yn y mecanweithiau a oedd ar waith i ymdrin â materion o’r natur yma, a all fod wedi arwain at gost ychwanegol sylweddol i bwrs y wlad.

Mae canfyddiadau allweddol adroddiad yr Archwilydd Cyffredinol yn cynnwys:

• Diffyg Polisïau Digonol: Nid oedd gan Amgueddfa Cymru’r polisïau angenrheidiol i ymdrin â phryderon a godwyd gan uwch swyddogion ac aelodau anweithredol o’r Bwrdd.
• Trefniadau Llywodraethu a Phenderfynu: roedd agweddau ar drefniadau llywodraethu Amgueddfa Cymru, a’r broses ar gyfer datrys yr anghydfod, yn ddiffygiol.
• Defnydd Amheus o Arian Cyhoeddus: Nid yw Amgueddfa Cymru wedi gallu dangos iddi weithredu er budd pennaf yr elusen na bod setliad a allai gostio cyfanswm o £325,698 yn rhoi gwerth am arian cyhoeddus.
• Ymwneud Aneglur gan y Llywodraeth: Mae’n aneglur a ddilynwyd yr holl weithdrefnau perthnasol ar gyfer ystyriaeth a chymeradwyaeth i’r cytundeb gan Lywodraeth Cymru.