Accessibility tools

Rydym wedi gosod ReadSpeaker webReader, sy'n caniatáu i ymwelwyr drosi cynnwys ar-lein yn sain ar unwaith ar ein gwefan.

Cliciwch ar yr eicon uchod i roi cynnig arni, a manteisiwch ar yr ystod lawn o nodweddion defnyddiol Darllenyddwe trwy glicio ar y ddolen isod.

Gwefan Readspeaker

Datganiad hygyrchedd

Mae'r datganiad hygyrchedd hwn yn berthnasol i www.archwilio.cymru. Mae'r wefan hon yn cael ei rhedeg gan Archwilio Cymru. Rydym am i gynifer o bobl â phosibl allu defnyddio'r wefan hon.

Gweld datganiad hygyrchedd

Rhoi gwybod am broblemau hygyrchedd

Rydym bob amser yn ceisio gwella hygyrchedd y wefan hon. Os byddwch yn dod o hyd i unrhyw broblemau nad ydynt wedi'u rhestru ar y dudalen hon neu'n credu nad ydym yn bodloni gofynion hygyrchedd, cysylltwch â:

post@archwilio.cymru

Twyll mewn cyngor cymuned yn amlygu pwysigrwydd dilyn prosesau llywodraethu a rheoli ariannol priodol

08 Tachwedd 2023
  • Wrth i fancio electronig ddod yn fwy cyffredin, rhaid i Gynghorau Cymuned fod â phrosesau seiberddiogelwch cadarn ar waith.

    Canfuwyd methiannau difrifol mewn llywodraethu a rheoli ariannol yng Nghyngor Cymuned Harlech yn ôl yr adroddiad er budd y cyhoedd a gyhoeddwyd heddiw gan Archwilydd Cyffredinol Cymru.

    Mae Cyngor Cymuned Harlech (y Cyngor) yn cynnwys 12 cynghorydd sy'n gyfrifol am reoli arian a godir gan y Cyngor ac mae’n gwario tua £100,000 y flwyddyn i ddarparu gwasanaethau lleol. Yn dilyn gwaith archwilio arferol ar ffurflenni blynyddol a gwblhawyd gan gynghorau, tynnwyd sylw at adroddiad bod Cyngor Cymuned Harlech wedi dioddef twyll a arweiniodd at golled o £9,000. Digwyddodd y twyll yn dilyn achos o fynediad diawdurdod i gyfeiriad e-bost y Clerc a ganiataodd i drydydd parti ddefnyddio ei chyfrif e-bost. Gwnaethom ymestyn ein gwaith archwilio i nodi sut y methodd gweithdrefnau'r Cyngor ag atal y golled rhag digwydd.

    Ym mis Rhagfyr 2022, gwnaeth y Clerc ddau daliad o £4,500 i drydydd parti heb awdurdodiad priodol gan y Cyngor. Canfu adroddiad yr Archwilydd Cyffredinol fod methiant i arfer diwydrwydd dyladwy priodol wrth wneud y ddau daliad. Mae hyn yn amlygu’r ffaith nad oedd gan y Cyngor reolaethau mewnol effeithiol ar waith ac nad oedd yn dilyn ei reolau cyfredol ar gyfer gwneud taliadau. Mae'r ffaith y cyflawnwyd y twyll mewn modd rhwydd yn codi pryderon ac yn awgrymu efallai nad yw’r arfer o wneud taliadau heb graffu priodol yn ddigwyddiad unigryw .

    Mae hefyd yn bwysig bod gan y Cyngor gofnodion cywir a hygyrch o drafodion a phenderfyniadau. Nid yw cofnodion Cyngor Cymuned Harlech yn cyflwyno darlun cywir o sut y digwyddodd y golled o £9,000.

    Wrth i fancio electronig gael ei ddefnyddio'n ehangach, mae'n rhaid i'r Cyngor, a chynghorau eraill ledled Cymru, fod â gwell prosesau seiberddiogelwch ar waith i amddiffyn rhag y risg o golledion oherwydd twyll ar-lein.

    Mae'r adroddiad yn nodi bod y Cyngor wedi cymryd rhai camau i fynd i'r afael â diffygion yn ei drefniadau mewnol.

    Mae ein hadroddiad yn gwneud pum argymhelliad i Gyngor Cymuned Harlech, dyma rai ohonynt:

    • Dylai'r Cyngor adolygu ei drefniadau ar gyfer gwneud taliadau er mwyn sicrhau bod pob taliad yn destun proses awdurdodi briodol.
    • Dylai'r Cyngor adolygu taliadau mwy a wnaed dros y 12 mis diwethaf i weld a oedd y digwyddiad hwn yn ddigwyddiad unigryw neu'n ddigwyddiad rheolaidd.
    • Dylai'r Cyngor sicrhau bod ei wefan yn cael ei diweddaru'n rheolaidd ac yn cynnwys yr holl wybodaeth y mae'n ofynnol i'r Cyngor ei chyhoeddi'n electronig.
    ,
    Mae'n destun pryder ein bod yn gwneud sylwadau am wendidau mewn rheolaeth ariannol a llywodraethu yn rheolaidd. Mae'r twyll yng Nghyngor Cymuned Harlech yn enghraifft arall o hyn. Mae'n bwysig bod y sector yn cymryd sylw ac yn gwneud gwelliannau i'r mater parhaus hwn o reoli ariannol a seiberddiogelwch gwael. Archwilydd Cyffredinol, Adrian Crompton
    ,

    Adroddiad Cysylltiedig

    Methiannau mewn rheolaeth ariannol a threfniadau llywodraethu a cholledion wedi’u dioddef – Cyngor Cymuned Harlech

    View more